Για ιατρούς

Με τον όρο υστερεκτομή αναφερόμαστε στη χειρουργική αφαίρεση της μήτρας. Μέχρι πριν από περίπου δυο δεκαετίες, μοναδική προσέγγιση αποτελούσε η κλασική «ανοικτή» μέθοδος μέσω λαπαροτομίας, δηλαδή, μέσω της διάνοιξης των κοιλιακών τοιχωμάτων. Το 1989, ο Harry Reich πραγματοποίησε στο Σικάγο την πρώτη λαπαροσκοπική υστερεκτομή. Έκτοτε, με τη συνεχή και αλματώδη τεχνολογική πρόοδο αλλά και την ολοένα και μεγαλύτερη εξοικείωση και εξειδίκευση των χειρουργών, η τεχνική και οι χειρουργικοί χρόνοι βελτιώθηκαν ακόμη περισσότερο. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι να θεωρείται σήμερα η λαπαροσκοπική υστερεκτομή μια ιδιαίτερα ασφαλής εναλλακτική χειρουργική προσέγγιση.

Μπορούμε να διακρίνουμε τα ακόλουθα είδη αυτής της χειρουργικής επέμβασης:

• Ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων
• Ολική λαπαροσκοπική υστερεκτομή άνευ των εξαρτημάτων
• Υφολική λαπαροσκοπική υστερεκτομή μετά των εξαρτημάτων
• Υφολική λαπαροσκοπική υστερεκτομή άνευ των εξαρτημάτων

Ο όρος «ολική» αναφέρεται στην αφαίρεση όλης της μήτρας μετά του τραχήλου αυτής.

Ο όρος «υφολική» αναφέρεται στη μερική αφαίρεση μόνον του σώματος της μήτρας χωρίς τον τράχηλο αυτής.

Ο όρος «μετά των εξαρτημάτων» αναφέρεται στην αφαίρεση των ωοθηκών και των σαλπίγγων.

Ο όρος «άνευ των εξαρτημάτων» αναφέρεται στη διατήρηση των ωοθηκών και των σαλπίγγων. 

• Υπάρχει ακόμη ένα είδος, η λαπαροσκοπικά υποβοηθούμενη κολπική υστερεκτομή.

Στην περίπτωση αυτή, η λαπαροσκοπική προσέγγιση αφορά μόνον α) τη διατομή των στρογγύλων συνδέσμων  της μήτρας και β) των κρεμαστήρων συνδέσμων των ωοθηκών ή των μητροωοθηκικών συνδέσμων. Η απολίνωση και η διατομή των μητριαίων αγγείων καθώς και όλοι οι μετέπειτα εγχειρητικοί χρόνοι πραγματοποιούνται κολπικά. 

Βασική προϋπόθεση, στη λαπαροσκοπική υστερεκτομή, είναι να μη ξεπερνάει το μέγεθος της μήτρας κάποια όρια. Παρόλα αυτά, με τη συνεχή ενασχόληση και εξειδίκευση μπορούμε να αφαιρέσουμε ολοένα και μεγαλύτερου μεγέθους  μήτρες.

Ενδείξεις λαπαροσκοπικής υστερεκτομής

• Ινομυωματώδης (λειομυωματώδης) μήτρα.

Τα ινομυώματα αποτελούνται από λείες μυικές ίνες. Τα ποσοστά κακοήθους εξαλλαγής προς λειομυοσάρκωμα είναι της τάξης του 0,1%-0,4%. Όμως, ανάλογα με το μέγεθος αλλά και τη θέση τους μπορούν να προκαλέσουν μηνορραγίες ή και έντονα πιεστικά φαινόμενα προς παρακείμενα όργανα όπως είναι οι ουρητήρες, η ουροδόχος κύστη ή το έντερο.

Φυσικά, για να προβούμε σε υστερεκτομή λόγω ινομυωμάτων, θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί η αναπαραγωγική δραστηριότητα της γυναίκας. Σε αντίθετη περίπτωση, πραγματοποιείται λαπαροσκοπική ή υστεροσκοπική ινομυωματεκτομή, ανάλογα με τη θέση αυτών.  

• Υπερπλασία του ενδομητρίου.

Στην άτυπη μορφή αυτής, η οποία έχει και μεγάλο κίνδυνο κακοήθους εξαλλαγής, η λαπαροσκοπική υστερεκτομή έχει απόλυτη ένδειξη. Στην υπερπλασία του ενδομητρίου χωρίς ατυπία η λαπαροσκοπική υστερεκτομή έχει ένδειξη όταν η φαρμακευτική αγωγή αδυνατεί να επιλύσει το πρόβλημα (αιμορραγίες).

• Διάχυτη αδενομύωση.

Πρόκειται και πάλι για καλοήθη παθολογική κατάσταση της μήτρας η οποία προκαλεί αιμορραγίες. Συνίσταται στη διάχυτη ανεύρεση έκτοπου ενδομητρικού ιστού εντός του μυομητρίου. Η λαπαροσκοπική υστερεκτομή έχει ένδειξη όταν οι άλλες θεραπευτικές προσεγγίσεις αποτυγχάνουν.   

• Υψηλού βαθμού δυσπλασία του τραχήλου ( δυσπλασία CIN III).

Προϋπόθεση και εδώ, η ολοκληρωμένη αναπαραγωγική δραστηριότητα της γυναίκας.    

Σε αντίθετη περίπτωση πραγματοποιείται τραχηλεκτομή.

Απόλυτες Αντενδείξεις

1. Καρδιαγγειακές παθήσεις : καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος, ιστορικό σοβαρών αγγειακών θρομβώσεων, αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια
2. Σοβαρή πνευμονοπάθεια: χρόνιες αποφρακτικές πνευμονοπάθειες
3. Αιμοδυναμική αστάθεια της ασθενούς
4. Πολύ μεγάλο μέγεθος μήτρας
5. Γενικευμένη περιτονίτιδα
6. Κακοήθεια 

Εγχειρητικός χρόνος – Ασφάλεια

Σε ότι αφορά τη διάρκεια του χειρουργείου, η λαπαροσκοπική υστερεκτομή πραγματοποιείται στον ίδιο η και σε μικρότερο χρόνο σε σχέση με την κλασσική χειρουργική τεχνική μέσω λαπαροτομίας.

Στον τομέα της ασφάλειας θα πρέπει να τονίσουμε ότι:

• H λαπαροσκοπική προσέγγιση είναι πιο φιλική προς τους ιστούς (λεπτότεροι χειρισμοί, έλλειψη επαφής με τα γάντια)
• Θεωρείται λιγότερο τραυματική μέθοδος γιατί υπάρχει χιλιοστομετρική ακρίβεια στους χειρισμούς μας λόγω μεγέθυνσης της εικόνας μας
• Η σύγχρονη αναισθησιολογία εγγυάται μεγάλη ασφάλεια
• Οι απώλειες αίματος είναι ελάχιστες
• Ο κίνδυνος εμβολών είναι ελαττωμένος λόγω γρήγορης κινητοποίησης των ασθενών  

Ηλικία και λαπαροσκοπική χειρουργική 

Μια ηλικιωμένη ασθενής μπορεί να χειρουργηθεί λαπαροσκοπικά αν ο προεγχειρητικός έλεγχος του καρδιαγγειακού και του αναπνευστικού συστήματος της μας το επιτρέπει. Μάλιστα τα πλεονεκτήματα σε σχέση με την ανοικτή χειρουργική είναι περισσότερα ιδιαίτερα σε ότι αφορά την μετεγχειρητική πορεία της ασθενούς.

Πλεονεκτήματα της λαπαροσκοπικής υστερεκτομής για την ασθενή:

• Λιγότερες μετεγχειρητικές συμφύσεις
• Μικρότερης έντασης και βραχύτερης διάρκειας μετεγχειρητικό άλγος
• Γρηγορότερη αποκατάσταση σε ότι αφορά τη λειτουργία του γαστρεντερικού συστήματος
• Ταχύτερη κινητοποίηση των ασθενών
• Βραχύτερος χρόνος νοσηλείας - ταχεία ανάληψη καθημερινών δραστηριοτήτων
• Καλύτερο αισθητικό αποτέλεσμα

1.  
   • Ψηφιακή καταγραφή του χειρουργείου

Η λαπαροσκοπική υστερεκτομή αποτελεί μια ασφαλή εναλλακτική χειρουργική τεχνική όποτε κρίνεται απαραίτητη η εξαίρεση της μήτρας με η χωρίς τα εξαρτήματα αυτής (ωοθήκες – σάλπιγγες ).